काठमाडौं । प्रचण्डले उधारो आश्वासन पूरा नगरेपछि बिच्किएका बाबुराम भट्टराईले अन्ततः संविधान निर्माण प्रक्रियामा भारतलाई बेवास्ता गरेको भन्दै एमाओवापाटी नै परित्याग गरे । तर, नयाँ शक्ति भन्दै आएका उनलार्य अरुले त परै जाओस् पार्टीभित्र उनकै दाहिने हातका रुपमा चिनिएका नेताले पनि साथ छोडेका छन् ।
बाबुरामले सबैभन्दा ठूलो भर स्थायी समिति सदस्य टोपबहादुर रायमाझीको गरेका थिए । तर, अहिले रायमाझीले भट्टराईको साथ छोडेका छन् । भट्टराईलाई अहिले प्रधानमन्त्री हुँदा बालुवाटारमा जागिर पाएकाहरुको मात्र साथ रहेको बुझिएको छ ।
उनलाई साथ दिनेमा १५० केन्द्रीय सदस्य मध्ये जम्मा ९ जनामात्र छन् । जसमा पत्नी हिसिला यमी, देवेन्द्र पौडेल, गंगा श्रेष्ठ, रामरिझन यादव, प्रभू साह, रामचन्द्र झा, रामकुमार शर्मा, देवेन्द्र पराजुली, कल्पना धमलाले मात्र उनलाई साथ दिने बताइन्छ । पराजुली र धमला दम्पति हुन् । अाजकाे बुधबार साप्ताहिकमा खबर छ ।
dainiknepal.com
बाबुरामले सबैभन्दा ठूलो भर स्थायी समिति सदस्य टोपबहादुर रायमाझीको गरेका थिए । तर, अहिले रायमाझीले भट्टराईको साथ छोडेका छन् । भट्टराईलाई अहिले प्रधानमन्त्री हुँदा बालुवाटारमा जागिर पाएकाहरुको मात्र साथ रहेको बुझिएको छ ।
उनलाई साथ दिनेमा १५० केन्द्रीय सदस्य मध्ये जम्मा ९ जनामात्र छन् । जसमा पत्नी हिसिला यमी, देवेन्द्र पौडेल, गंगा श्रेष्ठ, रामरिझन यादव, प्रभू साह, रामचन्द्र झा, रामकुमार शर्मा, देवेन्द्र पराजुली, कल्पना धमलाले मात्र उनलाई साथ दिने बताइन्छ । पराजुली र धमला दम्पति हुन् । अाजकाे बुधबार साप्ताहिकमा खबर छ ।
dainiknepal.com
धनकुटा: धनकुटाको डाँडाबजारमा गएराति देवरले भाला प्रहार गरी आफ्नै भाउजूको हत्या गरेका छन्।
डाँडाबजार-२ का ३२ वर्षीय कालीबहादुर याखाले भाउजू ३४ वर्षीया मोतिमाया याखालाई भाला प्रहार गरी हत्या गरेको प्रहरीले जनाएको छ। भाला प्रहारबाट शरीरका विभिन्न भागमा चोट लागेकी मोतिमायाको घटनास्थलमै मृत्यु भएको हो।
राति करिब ८ बजे घटना भएलगत्तै डाँडाबजार अस्थायी प्रहरी पोष्टबाट प्रहरी सहायक निरीक्षक मोहितकुमार यादव नेतृत्वमा गएको टोलीले घटनास्थलबाट हत्यामा प्रयोग भएको भालासहित देवर कालीबहादुरलाई नियन्त्रणमा लिएको छ।
शव परीक्षण र घटनास्थल मुचुल्काका लागि जिल्ला प्रहरी कार्यालय राति टोली जान समस्या भएपछि बिहान प्रहरी नायब निरीक्षक दिनेश अधिकारी नेतृत्वको टोली घटनास्थल पुगेको छ। शव परीक्षणका लागि जिल्ला अस्पताल ल्याइएको छ।
मृतकका श्रीमान् ताराबहादुर याखा वैदेशिक रोजगारीका क्रममा मलेसियामा छन्। घरमा पाँच वर्षीया छोरी छन्। श्रीमान् विदेश गएपछि घरमा देवर भाउजू र छोरी बस्दै आएका थिए।
देवरले भाउजूको हत्या गर्नुको कारण भने खुल्न नसकेको र घटनाको विषयमा अनुसन्धान भइरहेको धनकुटाका प्रहरी प्रवक्ता विमल बस्नेतले जानकारी दिए। रासस
www.annapurnapost.com
डाँडाबजार-२ का ३२ वर्षीय कालीबहादुर याखाले भाउजू ३४ वर्षीया मोतिमाया याखालाई भाला प्रहार गरी हत्या गरेको प्रहरीले जनाएको छ। भाला प्रहारबाट शरीरका विभिन्न भागमा चोट लागेकी मोतिमायाको घटनास्थलमै मृत्यु भएको हो।
राति करिब ८ बजे घटना भएलगत्तै डाँडाबजार अस्थायी प्रहरी पोष्टबाट प्रहरी सहायक निरीक्षक मोहितकुमार यादव नेतृत्वमा गएको टोलीले घटनास्थलबाट हत्यामा प्रयोग भएको भालासहित देवर कालीबहादुरलाई नियन्त्रणमा लिएको छ।
शव परीक्षण र घटनास्थल मुचुल्काका लागि जिल्ला प्रहरी कार्यालय राति टोली जान समस्या भएपछि बिहान प्रहरी नायब निरीक्षक दिनेश अधिकारी नेतृत्वको टोली घटनास्थल पुगेको छ। शव परीक्षणका लागि जिल्ला अस्पताल ल्याइएको छ।
मृतकका श्रीमान् ताराबहादुर याखा वैदेशिक रोजगारीका क्रममा मलेसियामा छन्। घरमा पाँच वर्षीया छोरी छन्। श्रीमान् विदेश गएपछि घरमा देवर भाउजू र छोरी बस्दै आएका थिए।
देवरले भाउजूको हत्या गर्नुको कारण भने खुल्न नसकेको र घटनाको विषयमा अनुसन्धान भइरहेको धनकुटाका प्रहरी प्रवक्ता विमल बस्नेतले जानकारी दिए। रासस
www.annapurnapost.com
के तपाइँलाई सधै थकान महसुस भैरहन्छ ? निद्रा पनि नलाग्ने समस्या छ ? अनि व्यायाम गर्न पनि जाँगर चल्दैन वा जिउमा उर्जा नै हुँदैन ?
यदि थकान जिवनको अभिन्न पाटो बनेको छ र आफ्ना सामान्य दैनिक कामकाजहरु पनि गम्भीर रुपले कठीन कार्यको रुपमा परिणत हुँदै गएका छन् भने होसियार हुनुहोस्, तपाइँ विश्वका त्यस्ता मानिसहरु मध्ये एक हुनुहुन्छ, जसलाई सरीरमा आवश्यक पर्ने लवणहरु पर्याप्त मात्रामा प्राप्त हुन सकेको छैन । त्यस्ता लवणहरु मध्ये मुख्य रुपमा फलामको कमीले यस्तो सधै थाकिरहने समस्या पैदा गर्दछ ।
फलाम सरीरमा उर्जा उत्पादनका लागि अनिवार्य छ । किनकी यो राता रक्तकोषको आधारशीला हो जसले सरीरभर अक्सिजनको प्रवाह गर्दछ । त्यसैले सरीरमा पर्याप्त फलाम तत्वको आपूर्ति भएन भने अक्सिजनको कमी हुनपुग्दछ अनि पर्याप्त उर्जा उत्पादन हुन पाउँदैन ।
छालाको रंग पहेँलो जस्तो हुनु, मुटुको धड्कन जोडसँग चलेको अनुभुति हुनु तथा स्वासप्रस्वास पनि छिटोछिटो हुनु फलामको कमीको लक्षणहरु हुन् ।
टाउको दुख्ने, आँखा तिरमिराउने, कानमा टिनटिन आवाज आइरहने, कपाल झर्ने, हातखुट्टा चिसो हुने, निल्न गाह्रो हुने, जिउ चिलाउने, निद्रा राम्रोसँग नलाग्ने, भोक नलाग्ने, पेट दुख्ने, जिब्रो सुन्निने वा कडा भएर दुख्ने, नङ चम्चा आकारको तथा प्याट्ट भाँचिने बन्नु पनि फलामको कमीका लक्षण हुन् ।
सरीरमा फलामको पर्याप्त मात्रा आपूर्तिका लागि खानुपर्ने खानेकुराहरु :
· पर्याप्त रक्तफलाम हुने खानेकुरा जस्तै रातो मासु, कलेजो (हप्तामा ५ सय ग्राम सम्म)
· मासुसँगै फलफूलको जुस पिउँदा सरीरले मासुमा भएको फलाम राम्रोसँग सोस्दछ
· हरिया सागपातहरु प्रसस्त भोजन गर्ने
· फर्सिको बियाँ, सूर्यमुखीको बियाँ
· गेडागुडी, दाल, भटमास, अन्न आदि ।
यदि थकान जिवनको अभिन्न पाटो बनेको छ र आफ्ना सामान्य दैनिक कामकाजहरु पनि गम्भीर रुपले कठीन कार्यको रुपमा परिणत हुँदै गएका छन् भने होसियार हुनुहोस्, तपाइँ विश्वका त्यस्ता मानिसहरु मध्ये एक हुनुहुन्छ, जसलाई सरीरमा आवश्यक पर्ने लवणहरु पर्याप्त मात्रामा प्राप्त हुन सकेको छैन । त्यस्ता लवणहरु मध्ये मुख्य रुपमा फलामको कमीले यस्तो सधै थाकिरहने समस्या पैदा गर्दछ ।
फलाम सरीरमा उर्जा उत्पादनका लागि अनिवार्य छ । किनकी यो राता रक्तकोषको आधारशीला हो जसले सरीरभर अक्सिजनको प्रवाह गर्दछ । त्यसैले सरीरमा पर्याप्त फलाम तत्वको आपूर्ति भएन भने अक्सिजनको कमी हुनपुग्दछ अनि पर्याप्त उर्जा उत्पादन हुन पाउँदैन ।
छालाको रंग पहेँलो जस्तो हुनु, मुटुको धड्कन जोडसँग चलेको अनुभुति हुनु तथा स्वासप्रस्वास पनि छिटोछिटो हुनु फलामको कमीको लक्षणहरु हुन् ।
टाउको दुख्ने, आँखा तिरमिराउने, कानमा टिनटिन आवाज आइरहने, कपाल झर्ने, हातखुट्टा चिसो हुने, निल्न गाह्रो हुने, जिउ चिलाउने, निद्रा राम्रोसँग नलाग्ने, भोक नलाग्ने, पेट दुख्ने, जिब्रो सुन्निने वा कडा भएर दुख्ने, नङ चम्चा आकारको तथा प्याट्ट भाँचिने बन्नु पनि फलामको कमीका लक्षण हुन् ।
सरीरमा फलामको पर्याप्त मात्रा आपूर्तिका लागि खानुपर्ने खानेकुराहरु :
· पर्याप्त रक्तफलाम हुने खानेकुरा जस्तै रातो मासु, कलेजो (हप्तामा ५ सय ग्राम सम्म)
· मासुसँगै फलफूलको जुस पिउँदा सरीरले मासुमा भएको फलाम राम्रोसँग सोस्दछ
· हरिया सागपातहरु प्रसस्त भोजन गर्ने
· फर्सिको बियाँ, सूर्यमुखीको बियाँ
· गेडागुडी, दाल, भटमास, अन्न आदि ।
काठमाडौं, १४ असोज । सत्ता साझेदार दल नेकपा एमालेले चीनसँग जोडिएका नेपाली नाका खुलाउन विद्यार्थी टोली परिचालन गरेको छ ।
एमालेले भातृ संगठन अनेरास्ववियुका उपाध्यक्ष दीपक गौतमको नेतृत्वमा एक सय जना विद्यार्थीलाई स्वंयसेवक बनाएर चिनियाँ नाका खोल्न परिचालन गरेको एमाले प्रचार विभाग उपप्रमुख सूर्य थापाले जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो- ‘भारतले गरेको अघोषित नाकाबन्दीले समस्या भएपछि छिटो भन्दा छिटो चीनसँग सम्पर्क गराउनलाई सजिलो होस् भनेर स्वयंसेवक परिचालन गरिएको हो । अबको दुई/तीन दिनभित्रै चिनियाँ नाका खुल्छ ।’
उहाँका अनुसार एमालेको विद्यार्थी टोली सिन्धुपाल्चोकको तातोपानी नाका खुलाउन विहीबार आज त्यसतर्फ प्रस्थान गरेको छ । नेकपा (एमाले)का स्थायी कमिटी सदस्य तथा पूर्व सञ्चारमन्त्री शङ्कर पोखरेलले प्रदर्शनीमार्गबाट अनेरास्ववियुका उपाध्यक्ष दीपक गौतमलाई श्रमदानमा प्रयोग हुने औजार (सामग्री) हस्तान्तरण गरी स्वयंसेवक टोलीलाई बिदाइ गर्नुभयो ।
विद्यार्थी स्वयंसेवकले २ दिनसम्म तातोपानी नाका खुलाउन श्रमदान गर्ने कार्यक्रम छ । नाका खुलाउन खटिएका नेपाल र चीनका कर्मचारीहरुलाई एमाले स्वंयसेवकहरुले आवश्यक सहयोग गर्नेछन् । एमालेले स्वयंसेवकहरुलाई जनही ५ सय रुपैयाँ, ज्याकेट र ड्राइफुडको व्यवस्था गरेको छ ।
dainiknepal.com
एमालेले भातृ संगठन अनेरास्ववियुका उपाध्यक्ष दीपक गौतमको नेतृत्वमा एक सय जना विद्यार्थीलाई स्वंयसेवक बनाएर चिनियाँ नाका खोल्न परिचालन गरेको एमाले प्रचार विभाग उपप्रमुख सूर्य थापाले जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो- ‘भारतले गरेको अघोषित नाकाबन्दीले समस्या भएपछि छिटो भन्दा छिटो चीनसँग सम्पर्क गराउनलाई सजिलो होस् भनेर स्वयंसेवक परिचालन गरिएको हो । अबको दुई/तीन दिनभित्रै चिनियाँ नाका खुल्छ ।’
उहाँका अनुसार एमालेको विद्यार्थी टोली सिन्धुपाल्चोकको तातोपानी नाका खुलाउन विहीबार आज त्यसतर्फ प्रस्थान गरेको छ । नेकपा (एमाले)का स्थायी कमिटी सदस्य तथा पूर्व सञ्चारमन्त्री शङ्कर पोखरेलले प्रदर्शनीमार्गबाट अनेरास्ववियुका उपाध्यक्ष दीपक गौतमलाई श्रमदानमा प्रयोग हुने औजार (सामग्री) हस्तान्तरण गरी स्वयंसेवक टोलीलाई बिदाइ गर्नुभयो ।
विद्यार्थी स्वयंसेवकले २ दिनसम्म तातोपानी नाका खुलाउन श्रमदान गर्ने कार्यक्रम छ । नाका खुलाउन खटिएका नेपाल र चीनका कर्मचारीहरुलाई एमाले स्वंयसेवकहरुले आवश्यक सहयोग गर्नेछन् । एमालेले स्वयंसेवकहरुलाई जनही ५ सय रुपैयाँ, ज्याकेट र ड्राइफुडको व्यवस्था गरेको छ ।
dainiknepal.com
प्रशान्त आजाद
डटेर सामना गरौँ नाकाबन्दीको
काठमाडौं, नेपालमाथि जे पनि गरे हुन्छ मानसिकता बोक्दै नेपाली राजनीतिमा प्रत्यक्ष भूमिका खेल्दै आएको भारतका लागि यसपटक भने आफ्नो कुटनीति प्रत्युत्पादक बन्यो । १६ बुँदे सम्झौतादेखि नै असन्तुष्ट भारतले नेपाली नेताहरुले संविधानलाई पेलेरै भएपनि जारी चाहिँ नगर्लान् भन्ने थियो । तर बिभिन्न शक्तिले चलखेल गर्ने सम्भावना देखेर नेपाली दलहरुले संविधान जारी गरे । असन्तुष्टिका कतिपय प्रावधानहरुमा भविष्यमा छलफल गरी परिमार्जन गर्ने प्रतिबद्धता जनाएर गणतन्त्रलाई संस्थागत गरियो ।
तर भारतका लागि भने यो ठूलो चिन्ताको विषय थियो । भारतको पहिलो स्वार्थ नेपाल हिन्दू राज्य रहिरहोस् भन्ने थियो । राष्ट्रिय स्वयंसेवक संघको समर्थनमा सरकारमा पुगेको भारतीय जनता पार्टीको मूल राजनीतिक आस्था, विचार, चरित्र र विचार नै हिन्दू अतिवाद भएकोले उसकै आँखा अगाडि उसले सधैं निर्देशित गर्दै आएको नेपाल धर्म निरपेक्ष हुनु भारतीय संस्थापन पक्षका लागि कदापी पनि स्वीकार्य थिएन । अर्कोतर्फ परम्पारगतरुपमा तराईको कार्ड फ्याँकेर नेपाली राजनीतिमा दबाब बनाउँदै आएको भारतका लागि मधेसका दलहरुका मागहरु समेत संविधानमा नसमेटिएको विषय उत्तिकै गम्भीर थियो ।
त्यसैले भारतले संविधान जारी हुने समयमा तराईका दलहरुलाई अगाडि सारेर नेपालमा अस्तव्यस्तता बढाउने रणनीति अख्तियार गर्यो । आफू सोझै नेपाली राजनीतिमा नदेखिने भन्दा भन्दै पनि भारतले एक पछि अर्को हस्तक्षेप सार्वजनिकरुपमा नै गर्यो ।
भारतको पहिलो स्वार्थ नेपाल हिन्दू राज्य रहिरहोस् भन्ने थियो । राष्ट्रिय स्वयंसेवक संघको समर्थनमा सरकारमा पुगेको भारतीय जनता पार्टीको मूल राजनीतिक आस्था, विचार, चरित्र र विचार नै हिन्दू अतिवाद भएकोले उसकै आँखा अगाडि उसले सधैं निर्देशित गर्दै आएको नेपाल धर्म निरपेक्ष हुनु भारतीय संस्थापन पक्षका लागि कदापी पनि स्वीकार्य थिएन ।
सीमाक्षेत्रमा सुरुका दिनहरुमा खासै समस्या देखिएको थिएन । मधेस केन्द्रीत दलहरुको आन्दोलनले जनजीवन अस्तव्यस्त बनेपनि सीमाबाट निर्वाधरुपमा सामान आइरहेको थियो । प्रदर्शनको उग्रतामा पनि नेपालभित्र ढुवानीमा समस्या थिएन । यसैबीच भारतले आफ्नो पहिलो प्रतिक्रिया दिँदै संविधानबारे जानकारी पाएको तर मधेसको समस्या हल गर्नुपर्ने वक्तव्य निकाल्यो । नेपाली दलहरुले त्यसलाई गम्भीररुपमा लिएनन् । खासगरी यसअघि जयशंकरको नेपाल भ्रमण असफल भएपछि भारतले कडा रुख अख्तियार गर्दै दोश्रो वक्तव्य निकाल्यो । त्यसमा आफ्नो देशका ढुवानी कम्पनीहरुले नेपालमा सुरक्षा नभएको गुनासो गरेको भन्दै फेरी पनि मधेसी दलका माग मान्न दबाब दियो ।
नेपाली दलहरुले यसलाई पनि गम्भिरतापूर्वक लिएनन बरु देशभित्रको समस्या हल गर्न पटक पटक मधेसी दलहरुसँग वार्ताका लागि आव्हान गरे । प्रदर्शन रोकेको खण्डमा परिचालित सेना फिर्ता गरिने समेत उनीहरुले बताए ।
यो तनावमा भारतले एकाएक सीमाक्षेत्रमा अवरोध शुरु गर्यो । तर भारत आफुले ढुवानी रोक्दा यसले अन्तराष्ट्रियरुपमा भारतको छवि खस्किने बुझेको भारतले मधेसी दलहरुलाई नै सीमा क्षेत्रमा आन्दोलन गर्ने रणनीति बनाउन सुझाव दियो ।
यदि उनीहरुले भनकै साँचा हो भने कैलालीमा, कञ्चनपुरमा त कुनै सुरक्षा खतरा थिएन । सामान्य साइकल र मोटरसाइकलबाट मात्रै सामान ढुवानी हुने गड्डाचौकी–बनवासा, कैलालीको भन्सारक्षेत्रमा किन कडाई ? प्रश्न जनताले उठाइरहेका छन् ।
दुई दिन अघिसम्म भारतले आफैले अवरोध गरेको थियो । दोश्रो दिनको साँझ बसेको मधेसी मोर्चाको बैठकले नाका र राजमार्ग ठप्प गर्ने घोषणा गर्यो । यो भारतीय नाकाबन्दीलाई वैधता दिने कोशिस थियो ।
शुरुमा नेपाली मिडिया र जनताले अवरोध भनेका थिए, तर यो अघोषित नाकाबन्दी हुँदै नाकाबन्दीको परिभाषामा पुग्यो । भारतले मधेसी दलको आवरणमा यो नाकाबन्दी गरेको थियो ।
यतिसम्म कि भारतीय पेट्रोल पम्पमा नीजि बाइकमा तेल भर्न जाँदा समेत नेपाली नम्बर प्लेटका मोटरसाइकललाई तेल नदिनु भन्ने निर्देशन दिइयो ।
तर नेपाली राजनीतिक दलहरुले भारतीय हस्तक्षेपको चर्को बिरोध गरे । देशव्यापीरुपमा भारतीय जनता पार्टीका नेता मोदीको पुत्ला जलाइयो । स्थिति यतिसम्म चर्केर गयो कि नेपालभित्र भारतबिना पनि बाँच्न सकिन्छ भन्ने असीम राष्ट्रवादी मानसिकताको निर्माण भयो । बरु चीनसँग नाका खोल्ने तर भारतसँग झुक्दै नझुक्ने भन्दै देशव्यापी प्रदर्शन भए । सिनेमादेखि भारतीय च्यानहरुलसम्म स्वतःस्फूर्त बन्द गरिए ।
नेपाल र भारतसम्म सीमित मुद्धा अन्तराष्ट्रियकरण भयो । नेपालले विदेशी कुटनीतिज्ञहरुलाई यसबारेमा जानकारी गरायो । अमेरिका, बेलायतलगायत विश्वका प्रमुख समाचार माध्यमले नेपालमा भारतीय हस्तक्षेपबारे विस्तृत सामग्री प्रकाशित गरे ।
कुनै बेला मिडिया ब्रिफिङको नाममा नेपालमा नाकाबन्दी खोल्न नसकिने, ढुवानीकर्ताहरुले नेपालमा जान नमानेको, मधेसीका माग पुरा गरेको भए यसो हुने थिएन जस्ता भाषा प्रयोग गर्ने भारतले एकाएक चौतर्फी दबाबपछि भाका फेर्यो– नेपालको संविधानमा हाम्रो कुनै असन्तुष्टि छैन, नेपालीहरुले नै नेपालभित्रको विवादको समाधान गर्ने हो । हामीले नाकाबन्दी लगाएकै छैनौं ।
भारतीय राजदूत र विदेश मन्त्री सुष्मा स्वराज दुबैका भाका हेर्ने हो भने उनीहरु एक कदम पछि हटेकै हुन । प्रत्यक्ष हस्तक्षेप आफ्ना लागि प्रत्युपादक हुने, यसले नेपालभित्र भारतविरोधी अभिमत बढ्दै जाने, भारतभित्र पनि जनपक्षिय राजनीति गर्ने अन्य दलहरु नेपाललाई समर्थन गर्ने अवस्थामा पुग्ने, आसन्न बिहारदेखि अन्य चुनावी खेलमा आफ्नो हार हुने, अन्तर्राष्ट्रियरुपमा बदनाम भइनेलगायतका यावत समस्या र चुनौतीको आंकलन गरेर होला, भारतीय संस्थापन पक्ष अहिले भाका फेर्न बाध्य भएको छ ।
यदि उनीहरुले भनकै साँचा हो भने कैलालीमा, कञ्चनपुरमा त कुनै सुरक्षा खतरा थिएन । सामान्य साइकल र मोटरसाइकलबाट मात्रै सामान ढुवानी हुने गड्डाचौकी–बनवासा, कैलालीको भन्सारक्षेत्रमा किन कडाई ? प्रश्न जनताले उठाइरहेका छन् ।
भारतीय राजदूत र विदेश मन्त्री सुष्मा स्वराज दुबैका भाका हेर्ने हो भने उनीहरु एक कदम पछि हटेकै हुन । प्रत्यक्ष हस्तक्षेप आफ्ना लागि प्रत्युपादक हुने, यसले नेपालभित्र भारतविरोधी अभिमत बढ्दै जाने, भारतभित्र पनि जनपक्षिय राजनीति गर्ने अन्य दलहरु नेपाललाई समर्थन गर्ने अवस्थामा पुग्ने, आसन्न बिहारदेखि अन्य चुनावी खेलमा आफ्नो हार हुने, अन्तर्राष्ट्रियरुपमा बदनाम भइनेलगायतका यावत समस्या र चुनौतीको आंकलन गरेर होला, भारतीय संस्थापन पक्ष अहिले भाका फेर्न बाध्य भएको छ ।
यसका पछाडि नेपालभित्र एकढिक्का भएर भारतविरोधी जुन प्रतिरोध भयो, त्यो मुख्य जिम्मेवार छ । मधेसभित्रैबाट गच्छदारदेखि अन्यले भारतीय नाकाबन्दीको नरम कोणले भएपनि बिरोध गर्नु, भारतको आशीर्वादबिना प्रधानमन्त्री बन्न सकिँदैन भन्ने मिथलाई निषेध गर्दै एमाले अध्यक्ष ओलीले नाकाबन्दीको बिरोध गर्नु, प्रधानमन्त्रीदेखि, एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड, विद्यार्थी संगठन, राजनीतिज्ञ, मानवाधिकारवादी, विद्यार्थी, युवालगायत सबै तह र तप्काले झुक्दै नझुक्ने अडान लिनुले भारत झुक्न बाध्य भएको हो ।
दलहरुले अब नरम कोणबाट वार्ताको टेबलमा भित्रिने भारतीय हस्तक्षेपको पनि प्रतिरोध गर्न सक्नुपर्छ । भित्री कोठामा टेबलमा भारतीय स्वार्थ कसरी प्रदर्शन हुन्छ त्या आम जनतालाई थाहा हुँदैन । त्यसैले यहाँनेर दलहरुले इमान्दाररुपमा पारदर्शी भएर भारतीय स्वार्थका बारेमा जनतालाई जानकारी गराउनु पर्छ ।
तर यो प्रत्यक्ष हस्तक्षेपबाट पछाडि हट्नु मात्र हो । हस्तक्षेपबाट भारत पछाडि हट्न सक्दैन । अबको उसको रणनीति फरक हुन्छ । किनभने जे जस्तो प्रतिरोध भएपनि छिमेकीका नाताले भारतसँगको ऐतिहासिक सम्बन्ध निषेध गर्नु न नेपालीका लागि हितकर हुन्छ न त भारतका लागि नै । नेपालले सहअस्तित्वमा आधारित सम्बन्धको विकास खोजेको भएपनि भारतका लागि आफ्नो हस्तक्षेपलाई र स्वार्थलाई पुरा गराउनु जरुरी हुन्छ । त्यसैले उसले अबको षडयन्त्र वार्ताभित्रको लेनदेनमा गर्ने छ ।
दलहरुले मधेसी मोर्चासँग वार्ता गर्न गइरहेका छन् । यो वार्तामा भारतीय स्वार्थलाई संस्थागत गर्ने कोशीस अब भारतको रहनेछ । भारतले नागरिकताको मुद्धामा, सीमांकनको मुद्धामा र प्रतिनिधित्वको मुद्धामा खेल्न खोजेको छ । यी तीनवटै कुरा भारतको सोझो स्वार्थमा रहेका छन् । पूर्व पश्चिम राजमार्गको डिजाइन त्यसै गरिएको थिएन । यो भारतमाथि आर्थिक परनिर्भरताको कोशे ढुंगा थियो भन्ने कुरा कैयौं समाजशास्त्रीय अनुसन्धानले बताइसकेको कुरा पनि हो । अहिले यही राजमार्ग उत्तरलाई चट्टै काटेर प्रदेश निर्माण गर्ने उसको चाहना हो ।
दलहरुले अब नरम कोणबाट वार्ताको टेबलमा भित्रिने भारतीय हस्तक्षेपको पनि प्रतिरोध गर्न सक्नुपर्छ । भित्री कोठामा टेबलमा भारतीय स्वार्थ कसरी प्रदर्शन हुन्छ त्या आम जनतालाई थाहा हुँदैन । त्यसैले यहाँनेर दलहरुले इमान्दाररुपमा पारदर्शी भएर भारतीय स्वार्थका बारेमा जनतालाई जानकारी गराउनु पर्छ । मधेस होस या पहाड होस, हिमाल होस या तराई होस् नेपालका जनताहरु स्वाभिमानी छन् । भारतीय हस्तक्षेप स्वीकार्दैनन् । ठीक यसैगरी भारतीय जनताहरु पनि नेपालमा भारतीय हस्तक्षेप भएको चाहँदैनन् । यो कुरा बुझेर दलहरुले अब नेपाली स्वार्थको रक्षाको विषयमा विशेष चनाखो हुनैपर्छ । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
डटेर सामना गरौँ नाकाबन्दीको
काठमाडौं, नेपालमाथि जे पनि गरे हुन्छ मानसिकता बोक्दै नेपाली राजनीतिमा प्रत्यक्ष भूमिका खेल्दै आएको भारतका लागि यसपटक भने आफ्नो कुटनीति प्रत्युत्पादक बन्यो । १६ बुँदे सम्झौतादेखि नै असन्तुष्ट भारतले नेपाली नेताहरुले संविधानलाई पेलेरै भएपनि जारी चाहिँ नगर्लान् भन्ने थियो । तर बिभिन्न शक्तिले चलखेल गर्ने सम्भावना देखेर नेपाली दलहरुले संविधान जारी गरे । असन्तुष्टिका कतिपय प्रावधानहरुमा भविष्यमा छलफल गरी परिमार्जन गर्ने प्रतिबद्धता जनाएर गणतन्त्रलाई संस्थागत गरियो ।
तर भारतका लागि भने यो ठूलो चिन्ताको विषय थियो । भारतको पहिलो स्वार्थ नेपाल हिन्दू राज्य रहिरहोस् भन्ने थियो । राष्ट्रिय स्वयंसेवक संघको समर्थनमा सरकारमा पुगेको भारतीय जनता पार्टीको मूल राजनीतिक आस्था, विचार, चरित्र र विचार नै हिन्दू अतिवाद भएकोले उसकै आँखा अगाडि उसले सधैं निर्देशित गर्दै आएको नेपाल धर्म निरपेक्ष हुनु भारतीय संस्थापन पक्षका लागि कदापी पनि स्वीकार्य थिएन । अर्कोतर्फ परम्पारगतरुपमा तराईको कार्ड फ्याँकेर नेपाली राजनीतिमा दबाब बनाउँदै आएको भारतका लागि मधेसका दलहरुका मागहरु समेत संविधानमा नसमेटिएको विषय उत्तिकै गम्भीर थियो ।
त्यसैले भारतले संविधान जारी हुने समयमा तराईका दलहरुलाई अगाडि सारेर नेपालमा अस्तव्यस्तता बढाउने रणनीति अख्तियार गर्यो । आफू सोझै नेपाली राजनीतिमा नदेखिने भन्दा भन्दै पनि भारतले एक पछि अर्को हस्तक्षेप सार्वजनिकरुपमा नै गर्यो ।
भारतको पहिलो स्वार्थ नेपाल हिन्दू राज्य रहिरहोस् भन्ने थियो । राष्ट्रिय स्वयंसेवक संघको समर्थनमा सरकारमा पुगेको भारतीय जनता पार्टीको मूल राजनीतिक आस्था, विचार, चरित्र र विचार नै हिन्दू अतिवाद भएकोले उसकै आँखा अगाडि उसले सधैं निर्देशित गर्दै आएको नेपाल धर्म निरपेक्ष हुनु भारतीय संस्थापन पक्षका लागि कदापी पनि स्वीकार्य थिएन ।
सीमाक्षेत्रमा सुरुका दिनहरुमा खासै समस्या देखिएको थिएन । मधेस केन्द्रीत दलहरुको आन्दोलनले जनजीवन अस्तव्यस्त बनेपनि सीमाबाट निर्वाधरुपमा सामान आइरहेको थियो । प्रदर्शनको उग्रतामा पनि नेपालभित्र ढुवानीमा समस्या थिएन । यसैबीच भारतले आफ्नो पहिलो प्रतिक्रिया दिँदै संविधानबारे जानकारी पाएको तर मधेसको समस्या हल गर्नुपर्ने वक्तव्य निकाल्यो । नेपाली दलहरुले त्यसलाई गम्भीररुपमा लिएनन् । खासगरी यसअघि जयशंकरको नेपाल भ्रमण असफल भएपछि भारतले कडा रुख अख्तियार गर्दै दोश्रो वक्तव्य निकाल्यो । त्यसमा आफ्नो देशका ढुवानी कम्पनीहरुले नेपालमा सुरक्षा नभएको गुनासो गरेको भन्दै फेरी पनि मधेसी दलका माग मान्न दबाब दियो ।
नेपाली दलहरुले यसलाई पनि गम्भिरतापूर्वक लिएनन बरु देशभित्रको समस्या हल गर्न पटक पटक मधेसी दलहरुसँग वार्ताका लागि आव्हान गरे । प्रदर्शन रोकेको खण्डमा परिचालित सेना फिर्ता गरिने समेत उनीहरुले बताए ।
यो तनावमा भारतले एकाएक सीमाक्षेत्रमा अवरोध शुरु गर्यो । तर भारत आफुले ढुवानी रोक्दा यसले अन्तराष्ट्रियरुपमा भारतको छवि खस्किने बुझेको भारतले मधेसी दलहरुलाई नै सीमा क्षेत्रमा आन्दोलन गर्ने रणनीति बनाउन सुझाव दियो ।
यदि उनीहरुले भनकै साँचा हो भने कैलालीमा, कञ्चनपुरमा त कुनै सुरक्षा खतरा थिएन । सामान्य साइकल र मोटरसाइकलबाट मात्रै सामान ढुवानी हुने गड्डाचौकी–बनवासा, कैलालीको भन्सारक्षेत्रमा किन कडाई ? प्रश्न जनताले उठाइरहेका छन् ।
दुई दिन अघिसम्म भारतले आफैले अवरोध गरेको थियो । दोश्रो दिनको साँझ बसेको मधेसी मोर्चाको बैठकले नाका र राजमार्ग ठप्प गर्ने घोषणा गर्यो । यो भारतीय नाकाबन्दीलाई वैधता दिने कोशिस थियो ।
शुरुमा नेपाली मिडिया र जनताले अवरोध भनेका थिए, तर यो अघोषित नाकाबन्दी हुँदै नाकाबन्दीको परिभाषामा पुग्यो । भारतले मधेसी दलको आवरणमा यो नाकाबन्दी गरेको थियो ।
यतिसम्म कि भारतीय पेट्रोल पम्पमा नीजि बाइकमा तेल भर्न जाँदा समेत नेपाली नम्बर प्लेटका मोटरसाइकललाई तेल नदिनु भन्ने निर्देशन दिइयो ।
तर नेपाली राजनीतिक दलहरुले भारतीय हस्तक्षेपको चर्को बिरोध गरे । देशव्यापीरुपमा भारतीय जनता पार्टीका नेता मोदीको पुत्ला जलाइयो । स्थिति यतिसम्म चर्केर गयो कि नेपालभित्र भारतबिना पनि बाँच्न सकिन्छ भन्ने असीम राष्ट्रवादी मानसिकताको निर्माण भयो । बरु चीनसँग नाका खोल्ने तर भारतसँग झुक्दै नझुक्ने भन्दै देशव्यापी प्रदर्शन भए । सिनेमादेखि भारतीय च्यानहरुलसम्म स्वतःस्फूर्त बन्द गरिए ।
नेपाल र भारतसम्म सीमित मुद्धा अन्तराष्ट्रियकरण भयो । नेपालले विदेशी कुटनीतिज्ञहरुलाई यसबारेमा जानकारी गरायो । अमेरिका, बेलायतलगायत विश्वका प्रमुख समाचार माध्यमले नेपालमा भारतीय हस्तक्षेपबारे विस्तृत सामग्री प्रकाशित गरे ।
कुनै बेला मिडिया ब्रिफिङको नाममा नेपालमा नाकाबन्दी खोल्न नसकिने, ढुवानीकर्ताहरुले नेपालमा जान नमानेको, मधेसीका माग पुरा गरेको भए यसो हुने थिएन जस्ता भाषा प्रयोग गर्ने भारतले एकाएक चौतर्फी दबाबपछि भाका फेर्यो– नेपालको संविधानमा हाम्रो कुनै असन्तुष्टि छैन, नेपालीहरुले नै नेपालभित्रको विवादको समाधान गर्ने हो । हामीले नाकाबन्दी लगाएकै छैनौं ।
भारतीय राजदूत र विदेश मन्त्री सुष्मा स्वराज दुबैका भाका हेर्ने हो भने उनीहरु एक कदम पछि हटेकै हुन । प्रत्यक्ष हस्तक्षेप आफ्ना लागि प्रत्युपादक हुने, यसले नेपालभित्र भारतविरोधी अभिमत बढ्दै जाने, भारतभित्र पनि जनपक्षिय राजनीति गर्ने अन्य दलहरु नेपाललाई समर्थन गर्ने अवस्थामा पुग्ने, आसन्न बिहारदेखि अन्य चुनावी खेलमा आफ्नो हार हुने, अन्तर्राष्ट्रियरुपमा बदनाम भइनेलगायतका यावत समस्या र चुनौतीको आंकलन गरेर होला, भारतीय संस्थापन पक्ष अहिले भाका फेर्न बाध्य भएको छ ।
यदि उनीहरुले भनकै साँचा हो भने कैलालीमा, कञ्चनपुरमा त कुनै सुरक्षा खतरा थिएन । सामान्य साइकल र मोटरसाइकलबाट मात्रै सामान ढुवानी हुने गड्डाचौकी–बनवासा, कैलालीको भन्सारक्षेत्रमा किन कडाई ? प्रश्न जनताले उठाइरहेका छन् ।
भारतीय राजदूत र विदेश मन्त्री सुष्मा स्वराज दुबैका भाका हेर्ने हो भने उनीहरु एक कदम पछि हटेकै हुन । प्रत्यक्ष हस्तक्षेप आफ्ना लागि प्रत्युपादक हुने, यसले नेपालभित्र भारतविरोधी अभिमत बढ्दै जाने, भारतभित्र पनि जनपक्षिय राजनीति गर्ने अन्य दलहरु नेपाललाई समर्थन गर्ने अवस्थामा पुग्ने, आसन्न बिहारदेखि अन्य चुनावी खेलमा आफ्नो हार हुने, अन्तर्राष्ट्रियरुपमा बदनाम भइनेलगायतका यावत समस्या र चुनौतीको आंकलन गरेर होला, भारतीय संस्थापन पक्ष अहिले भाका फेर्न बाध्य भएको छ ।
यसका पछाडि नेपालभित्र एकढिक्का भएर भारतविरोधी जुन प्रतिरोध भयो, त्यो मुख्य जिम्मेवार छ । मधेसभित्रैबाट गच्छदारदेखि अन्यले भारतीय नाकाबन्दीको नरम कोणले भएपनि बिरोध गर्नु, भारतको आशीर्वादबिना प्रधानमन्त्री बन्न सकिँदैन भन्ने मिथलाई निषेध गर्दै एमाले अध्यक्ष ओलीले नाकाबन्दीको बिरोध गर्नु, प्रधानमन्त्रीदेखि, एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड, विद्यार्थी संगठन, राजनीतिज्ञ, मानवाधिकारवादी, विद्यार्थी, युवालगायत सबै तह र तप्काले झुक्दै नझुक्ने अडान लिनुले भारत झुक्न बाध्य भएको हो ।
दलहरुले अब नरम कोणबाट वार्ताको टेबलमा भित्रिने भारतीय हस्तक्षेपको पनि प्रतिरोध गर्न सक्नुपर्छ । भित्री कोठामा टेबलमा भारतीय स्वार्थ कसरी प्रदर्शन हुन्छ त्या आम जनतालाई थाहा हुँदैन । त्यसैले यहाँनेर दलहरुले इमान्दाररुपमा पारदर्शी भएर भारतीय स्वार्थका बारेमा जनतालाई जानकारी गराउनु पर्छ ।
तर यो प्रत्यक्ष हस्तक्षेपबाट पछाडि हट्नु मात्र हो । हस्तक्षेपबाट भारत पछाडि हट्न सक्दैन । अबको उसको रणनीति फरक हुन्छ । किनभने जे जस्तो प्रतिरोध भएपनि छिमेकीका नाताले भारतसँगको ऐतिहासिक सम्बन्ध निषेध गर्नु न नेपालीका लागि हितकर हुन्छ न त भारतका लागि नै । नेपालले सहअस्तित्वमा आधारित सम्बन्धको विकास खोजेको भएपनि भारतका लागि आफ्नो हस्तक्षेपलाई र स्वार्थलाई पुरा गराउनु जरुरी हुन्छ । त्यसैले उसले अबको षडयन्त्र वार्ताभित्रको लेनदेनमा गर्ने छ ।
दलहरुले मधेसी मोर्चासँग वार्ता गर्न गइरहेका छन् । यो वार्तामा भारतीय स्वार्थलाई संस्थागत गर्ने कोशीस अब भारतको रहनेछ । भारतले नागरिकताको मुद्धामा, सीमांकनको मुद्धामा र प्रतिनिधित्वको मुद्धामा खेल्न खोजेको छ । यी तीनवटै कुरा भारतको सोझो स्वार्थमा रहेका छन् । पूर्व पश्चिम राजमार्गको डिजाइन त्यसै गरिएको थिएन । यो भारतमाथि आर्थिक परनिर्भरताको कोशे ढुंगा थियो भन्ने कुरा कैयौं समाजशास्त्रीय अनुसन्धानले बताइसकेको कुरा पनि हो । अहिले यही राजमार्ग उत्तरलाई चट्टै काटेर प्रदेश निर्माण गर्ने उसको चाहना हो ।
दलहरुले अब नरम कोणबाट वार्ताको टेबलमा भित्रिने भारतीय हस्तक्षेपको पनि प्रतिरोध गर्न सक्नुपर्छ । भित्री कोठामा टेबलमा भारतीय स्वार्थ कसरी प्रदर्शन हुन्छ त्या आम जनतालाई थाहा हुँदैन । त्यसैले यहाँनेर दलहरुले इमान्दाररुपमा पारदर्शी भएर भारतीय स्वार्थका बारेमा जनतालाई जानकारी गराउनु पर्छ । मधेस होस या पहाड होस, हिमाल होस या तराई होस् नेपालका जनताहरु स्वाभिमानी छन् । भारतीय हस्तक्षेप स्वीकार्दैनन् । ठीक यसैगरी भारतीय जनताहरु पनि नेपालमा भारतीय हस्तक्षेप भएको चाहँदैनन् । यो कुरा बुझेर दलहरुले अब नेपाली स्वार्थको रक्षाको विषयमा विशेष चनाखो हुनैपर्छ । भिडियो हेर्न तलको बाकस थिच्नुहोस
काठमाडौं : तीन दलका शीर्ष नेताहरु मधेसी मोर्चासँग वार्ता गरी भोलिसम्म सहमति जुटाउने प्रयासमा सक्रिय भएका छन् ।
मधेसी मोर्चासँग आजै निर्णयाक र गम्भीर वार्ता गर्ने गृहकार्यमा तीन दल बिहीबार बिहानदेखि नै सक्रिय भएका छन् । तीन दलका शर्ष नेताहरुको बैठक बिहीबार बिहान प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको छ ।
बुधबार पनि दिनभर अनौपचारिक रुपमा विभिन्न चरणमा छलफल भएको थियो । वार्ताको पहलले सकारात्मक मोड लिएकोले सहमति हुने अपेक्षा गरिएको छ। शुक्रबारदेखि संसद्को अधिवेशन प्रारम्भ हुने भएकोले आज तथा भोलिसम्म एउटा निश्कर्ष पुग्ने तयारी छ।
तीन दलको बैठकमा आन्दोलनरत पक्षसँग भएका अनौपचारिक वार्ताको समीक्षा गरी सहमतिको नयाँं आधार तय गरिने भएको छ ।मधेसीसँग वार्ताको वातावरण बनाउन तथा छलफल गर्न सोमबार नै तीन दलले वार्ता टोली बनाएका थिए । टोलीमा कांग्रेसका महेश आचार्य,एमालेका अग्नि खरेल र एमाओवादीका नारायणकाजी श्रेष्ठ रहेका थिए ।
संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाको बुधबार रौटहतमा बसेको बैठकले वार्ताको संयोजन गर्ने जिम्मेवारी तमलोपाका अध्यक्ष महन्थ ठाकुरलाई जिम्मेवारी दिएको छ ।
www.annapurnapost.com
मधेसी मोर्चासँग आजै निर्णयाक र गम्भीर वार्ता गर्ने गृहकार्यमा तीन दल बिहीबार बिहानदेखि नै सक्रिय भएका छन् । तीन दलका शर्ष नेताहरुको बैठक बिहीबार बिहान प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको छ ।
बुधबार पनि दिनभर अनौपचारिक रुपमा विभिन्न चरणमा छलफल भएको थियो । वार्ताको पहलले सकारात्मक मोड लिएकोले सहमति हुने अपेक्षा गरिएको छ। शुक्रबारदेखि संसद्को अधिवेशन प्रारम्भ हुने भएकोले आज तथा भोलिसम्म एउटा निश्कर्ष पुग्ने तयारी छ।
तीन दलको बैठकमा आन्दोलनरत पक्षसँग भएका अनौपचारिक वार्ताको समीक्षा गरी सहमतिको नयाँं आधार तय गरिने भएको छ ।मधेसीसँग वार्ताको वातावरण बनाउन तथा छलफल गर्न सोमबार नै तीन दलले वार्ता टोली बनाएका थिए । टोलीमा कांग्रेसका महेश आचार्य,एमालेका अग्नि खरेल र एमाओवादीका नारायणकाजी श्रेष्ठ रहेका थिए ।
संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाको बुधबार रौटहतमा बसेको बैठकले वार्ताको संयोजन गर्ने जिम्मेवारी तमलोपाका अध्यक्ष महन्थ ठाकुरलाई जिम्मेवारी दिएको छ ।
www.annapurnapost.com
काठमाडौँ, १४ असोज । भारतको नाकाबन्दी खेपिरहेको नेपालले चीनलाई बधाई सन्देश पठाएको छ ।
राष्ट्रपति डा रामवरण यादव र प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाले चीनको राष्ट्रिय दिवसको अवसरमा त्यहाँका राष्ट्रपति सि जिनपिङ र प्रधानमन्त्री लि केक्वियाङलाई एक छुट्टाछुट्टै बधाई सन्देश पठाउनुभएको हो ।
सन्देशमा उहाँहरूले चिनियाँ राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीको व्यक्तिगत सुस्वास्थ्य र सुखका साथै त्यहाँका जनताको उत्तरोत्तर प्रगतिको कामना गर्नुभएको छ ।
साथै उहाँहरूले दुई देशबीच रहिआएको मैत्री सम्बन्ध आउँदा वर्ष अझ सुदृढ हुँदैजाने विश्वास पनि सन्देशमा व्यक्त गर्नुभएको छ । त्यसअवसरमा चीनसँग जोडिएका नाका खोल्न चिनियाँ सरकारले गरेको कार्यको प्रशंसा समेत गरिएको छ ।
dainiknepal.com
राष्ट्रपति डा रामवरण यादव र प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाले चीनको राष्ट्रिय दिवसको अवसरमा त्यहाँका राष्ट्रपति सि जिनपिङ र प्रधानमन्त्री लि केक्वियाङलाई एक छुट्टाछुट्टै बधाई सन्देश पठाउनुभएको हो ।
सन्देशमा उहाँहरूले चिनियाँ राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीको व्यक्तिगत सुस्वास्थ्य र सुखका साथै त्यहाँका जनताको उत्तरोत्तर प्रगतिको कामना गर्नुभएको छ ।
साथै उहाँहरूले दुई देशबीच रहिआएको मैत्री सम्बन्ध आउँदा वर्ष अझ सुदृढ हुँदैजाने विश्वास पनि सन्देशमा व्यक्त गर्नुभएको छ । त्यसअवसरमा चीनसँग जोडिएका नाका खोल्न चिनियाँ सरकारले गरेको कार्यको प्रशंसा समेत गरिएको छ ।
dainiknepal.com
रासस/एपी । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लूएचओ) ले आफ्नो एचआईभी निर्देशिकालाई पालना गर्दै सुरुकै अवस्थामा उपचार अगाडि बढाएमा एचआईभीको उपचार सम्भव हुने बताएको छ ।
संयुक्त राज्य अमोरिकासहित विभिन्न विकसित राष्ट्रमा विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले सिफारिस गरेको यो उपचार पद्धतिले सफलता पाएको डब्लूएचओले जनाएको छ ।
यसअघि, संयुक्त राष्ट्रसङ्घ, विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले एचआईभी सङ्क्रमित मानिसलाई उनीहरुको रोग प्रतिरक्षा प्रणालीले काम नगरेको देखिने अवस्थासम्म उपचार सुरु नगर्न निर्देशन दिएको थियो । डब्लूएचओद्वारा बुधबार जारी गरिएको विज्ञप्तिमा विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले पछिल्लो सल्लाह हालसालै गरिएको अनुसन्धान परीक्षणपछि आएको हो ।
पछिल्लो अनुसन्धानपछि डब्लूएचओले भनेको छ, “एचआईभी सङ्क्रमित बिरामीको सुरुको अवस्थामा उपचार भएमा यसबाट बिरामीलाई एचआईभीका कारण मृत्यु हुन नपर्ने, स्वस्थ राख्न सकिने तथा भाइरस अरू मानिसमा सर्नसक्ने संभावनालाई न्यून गर्न सकिने छ ।”
पछिल्लो अध्ययनले विश्वका सम्पूर्ण एचआइभी सङ्क्रमित (३ करोड ७० लाख) बिरामीलाई उपचार गराउन सल्लाह दिएको छ । उपचार पद्धति गरिब राष्ट्रमा अहिले पनि सम्भव नभइराखेको डब्लूएचओले स्वीकारेको छ । आर्थिक समस्याका कारण गरिब राष्ट्रमा अहिले पनि सङ्क्रमित बिरामीसामु औषधि नपुगेको बताइन्छ ।
गएको वर्षमा सङ्क्रमितमध्ये १ करोड ५० लाख मानिसले उपचार लिएका राष्ट्रसङ्घको तथ्याङ्क छ । विज्ञहरुले उपचारलाई विश्वभरी पुर्याउन ठूलो राशिको सङ्कलन गरी खर्चिन डब्लूएचओ तयार हुनुपर्ने बताएका छन् ।
अहिलेको गरिएजस्तो लगानी तथा कार्यक्रमबाट एड्सलाई नियन्त्रणमा ल्याउन सम्भव नभएको दक्षिण अफ्रिकी औषधि कक्षका निर्देशक डाक्टरस विदाउट बोर्डरसका टम एलम्यानले बताउनुभयो ।
dainiknepal.com
संयुक्त राज्य अमोरिकासहित विभिन्न विकसित राष्ट्रमा विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले सिफारिस गरेको यो उपचार पद्धतिले सफलता पाएको डब्लूएचओले जनाएको छ ।
यसअघि, संयुक्त राष्ट्रसङ्घ, विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले एचआईभी सङ्क्रमित मानिसलाई उनीहरुको रोग प्रतिरक्षा प्रणालीले काम नगरेको देखिने अवस्थासम्म उपचार सुरु नगर्न निर्देशन दिएको थियो । डब्लूएचओद्वारा बुधबार जारी गरिएको विज्ञप्तिमा विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले पछिल्लो सल्लाह हालसालै गरिएको अनुसन्धान परीक्षणपछि आएको हो ।
पछिल्लो अनुसन्धानपछि डब्लूएचओले भनेको छ, “एचआईभी सङ्क्रमित बिरामीको सुरुको अवस्थामा उपचार भएमा यसबाट बिरामीलाई एचआईभीका कारण मृत्यु हुन नपर्ने, स्वस्थ राख्न सकिने तथा भाइरस अरू मानिसमा सर्नसक्ने संभावनालाई न्यून गर्न सकिने छ ।”
पछिल्लो अध्ययनले विश्वका सम्पूर्ण एचआइभी सङ्क्रमित (३ करोड ७० लाख) बिरामीलाई उपचार गराउन सल्लाह दिएको छ । उपचार पद्धति गरिब राष्ट्रमा अहिले पनि सम्भव नभइराखेको डब्लूएचओले स्वीकारेको छ । आर्थिक समस्याका कारण गरिब राष्ट्रमा अहिले पनि सङ्क्रमित बिरामीसामु औषधि नपुगेको बताइन्छ ।
गएको वर्षमा सङ्क्रमितमध्ये १ करोड ५० लाख मानिसले उपचार लिएका राष्ट्रसङ्घको तथ्याङ्क छ । विज्ञहरुले उपचारलाई विश्वभरी पुर्याउन ठूलो राशिको सङ्कलन गरी खर्चिन डब्लूएचओ तयार हुनुपर्ने बताएका छन् ।
अहिलेको गरिएजस्तो लगानी तथा कार्यक्रमबाट एड्सलाई नियन्त्रणमा ल्याउन सम्भव नभएको दक्षिण अफ्रिकी औषधि कक्षका निर्देशक डाक्टरस विदाउट बोर्डरसका टम एलम्यानले बताउनुभयो ।
dainiknepal.com
वि.सं. २०७२ साल असोज १४ गते। बिहीबार। इश्वी सन् २०१५ अक्टोबर १ तारिख। नेपाल संवत् ११३५ ञला गा। आश्विन कृष्णपक्ष। तिथि– चतुर्थी, २३:५१ बजेउप्रान्त पञ्चमी।
मेष – चु, चे, चो, ला, लि, लु, ले, लो, अ (Aries)
विभिन्न अवसर आए पनि समयमा निर्णय लिन नसक्दा पछि परिनेछ। मौकाको फाइदा उठाउन नसकिएला। शुभचिन्तकहरूले आफ्ना कमजोरीप्रति गुनासो गर्न सक्छन्। स्वास्थ्यका लागि खानपानमा सचेत रहनुपर्ने बेला छ। भेटघाटमा अलमलिनाले काममा बाधा पुग्नेछ। आश्वासन दिनेहरूले झुक्याउन सक्छन्। रमाइलो जमघटमा सहभागी बन्ने अवसर जुट्न सक्छ।
बृष – इ, उ, ए, ओ, बा, बि, बु, बे, बो (Taurus)
अवसरको खोजीमा केही दौडधूप गर्नुपर्ला। फाइदाका पछि लाग्दा साथीभाइसँग असमझदारी बढ्न सक्छ। खर्च बढ्नुका साथै आर्थिक अभाव देखा पर्न सक्छ। आक्षेप लगाउनेहरू सक्रिय हुनेछन् भने सहयोग गर्नेहरू कमै भेटिनेछन्। धेरै लगानीपछि कममात्र फाइदा हुनेछ। समयमा होस नपुग्नाले केही चुनौती झेल्नुपर्ला। होसियारीसाथ काम लिनुपर्ने समय छ।
मिथुन – का, कि, कु, घ, ङ, छ, के, को, ह (Gemini)
आम्दानीका नयाँ स्रोत फेला पर्नेछन्। गरेका कामबाट प्रशस्त लाभ हुनेछ। श्रमको उचित मूल्यांकन होला। नयाँ ज्ञान प्राप्त हुने योग छ। पढाइमा प्रगति हुनेछ। आयआर्जन बढ्ने र उठ्नुपर्ने रकम हातलागी हुने समय छ। कृषि तथा पशुपालनमा त्यति लाभ नभए पनि व्यापारमा प्रशस्त फाइदा हुने योग छ। पितृधनको उपयोगबाट विशेष फाइदा उठाउन सकिनेछ।
कर्कट – हि, हु, हे, हो, डा, डि, डु, डे, डो (Cancer)
सामाजिक क्षेत्रमा नेतृत्व हातलागी हुनेछ। भूमि, वाहन र पैत्रिक सम्पत्तिको उपयोगबाट प्रशस्त लाभ उठाउन सकिनेछ। व्यापारमा पनि राम्रै फाइदा हुनेछ। काममा मातापिताको सहयोग प्राप्त होला। प्रतिष्ठित काम गर्ने मौका छ। अरूलाई प्रभावित पारेर काम लिन सकिने छ। कीर्तिमानी काम सम्पादन होला। दाम, इनाम र प्रतिष्ठा कमाउने बेला छ।
सिंह – मा, मि, मु, मे, मो, टा, टि, टु, टे (Leo)
समुदायको हितमा राम्रै काम गर्न सकिनेछ। सामाजिक उत्तरदायित्व वहन गर्दै फाइदा हुने काम र जिम्मेवारी हात पार्ने मौका छ। आफ्नो वर्ग वा क्षेत्रको नेतृत्व हातलागी हुनेछ। तर, अरूकै कामको जिम्मेवारी समेत बढिरहनेछ। बाध्यतापूर्ण काममै समय बित्न सक्छ। सहयोगको आशा देखाउनेहरूबाटै धोका पाइएला। व्यावसायिक काममा खर्च बढ्नेछ।
कन्या – टो, प, पि, पु, ष, ण, ठ, पे, पो (Virgo)
स्वास्थ्य प्रतिकूल रहे पनि हिम्मतले काम लिन सकिनेछ। परिस्थितिले अप्ठ्यारा चुनौतीहरूसँग सम्झौता गराउन सक्छ। तापनि, प्रयत्न गर्दा सहयोगीका माध्यमबाट फाइदा उठाउन सकिनेछ। गोपनीयतामा विशेष ध्यान पुर्याउनुहोला। आस मारेको कामले उत्साह जगाउनेछ। तत्काल लाभ नभए पनि विभिन्न सकारात्मक संकेतहरू प्राप्त हुनेछन्।
तुला – र, रि, रु, रे, रो, ता, ति, तु, ते (Libra)
रमाइलो क्षणमा अचानक खिन्नता बढ्ने समय छ। सोचेको लाभ नमिल्न सक्छ। केही अप्ठ्यारा परिस्थितिको सामना गर्नुपर्ला। आफन्तसँग असमझदारी बढ्न सक्छ। बाध्यताका काममा अलमलिनुपर्ला। पतिपत्नीमा पनि अविश्वास बढ्ने योग छ। सामान्य आम्दानी भइरहनेछ। व्यवसायमा फाइदै हुनेछ। यात्रामा धनमाल हराउन सक्छ, सचेत रहनुहोला।
बृश्चिक – तो, ना, नि, नु, ने, नो, या, यि, यु (Scorpio)
प्रयत्न गर्दा मौकाको फाइदा लिन सकिनेछ। यात्रामा विशेष लाभ होला। शत्रु र रोगबाट छुटकारा मिल्ने समय छ। मुद्दा–मामिलामा पनि विजयी भइनेछ। व्यापार तथा उद्योगतर्फ सामान्य फाइदाको योग छ। अधिकारका लागि केही संघर्ष पनि हुन सक्छ। प्रतिस्पर्धीहरूले अप्ठ्यारोमा पार्ने प्रयास गर्नेछन्। परिस्थितिले अरूको हातमा गइसकेको धनसमेत जोगाइदिनेछ।
धनु – ये, यो, भ, भि, भु, ध, फा, ढ, भे (Sagittarius)
अप्रिय समाचारले खिन्नता बढ्न सक्छ। पढाइलेखाइमा पनि ध्यान दिन नसकिएला। व्यापार व्यवसायमा समेत त्यत्ति फाइदा नहोला। धैर्यले काम लिने समय छ। पशुपालन तथा कृषि क्षेत्रबाट भने सामान्य लाभ मिल्ने योग छ। बौद्धिक प्रतिस्पर्धामा विजयी भइनेछ। प्रतिष्ठित काम सम्पादन गर्ने मौका छ। सन्तान वा अनुयायीले प्रसन्नता दिलाउनेछन्।
मकर – भो, ज, जि, खि, खु, खे, खो, गा, गि (Capricorn)
सामाजिक काममा फाइदा होला। घर–गृहस्थीमा भने समस्या आउन सक्छ। परिवारजनसँग असमझदारी बढ्नुका साथै काममा बाधा पुग्न सक्छ। महत्वाकांक्षी योजना गोप्य राखेर अघि बढ्दा फाइदा हुनेछ। मातृधनको उपयोगबाट लाभ उठाउन सकिनेछ। पशुधन र जमिनबाट पनि सामान्य लाभ होला। तर, अरूको भर पर्दा धोका हुन सक्छ, सचेत रहनुहोला।
कुम्भ – गु, गे, गो, सा, सि, सु, से, सो, द (Aquarius)
अनुकूल समय छ। सहयोगीहरूले राम्रो साथ दिनेछन्। रोकिएका काम बन्ने र नयाँ काम सुरु गर्ने समय छ। उद्योग र व्यापारमा विशेष फाइदा हुनेछ। शत्रु र प्रतिस्पर्धीलाई सजिलै हराउन सकिनेछ। गरिएका कर्मको उचित प्रतिफल पाइनेछ। कृषि–चौपायामा केही समस्या देखिए पनि प्रशस्त धन आर्जन गर्ने मौका छ। बिनाप्रतिस्पर्धा फाइदा हुने योग छ।
मीन – दि, दु, थ, झ, ञ, दे, दो, च, चि (Pisces)
काम र पठन–पाठनमा लगनशील बन्न नसक्ता अरूले आलोचना गर्नसक्छन्। तपाईंको कमजोरीमाथि टिप्पणी हुन सक्छ, सचेत रहनुहोला। बोलीको गलत अर्थ लाग्नाले सहयोगीहरू टाढिन सक्छन् । लेनदेनमा पनि विवाद बढ्ने सम्भावना छ। विगतको श्रमबाट भने लाभ हुनेछ। काम रोकिनुका साथै मानसम्मानमा आघात पुग्न सक्छ। फाइदा कममात्र हुनेछ।
मेष – चु, चे, चो, ला, लि, लु, ले, लो, अ (Aries)
विभिन्न अवसर आए पनि समयमा निर्णय लिन नसक्दा पछि परिनेछ। मौकाको फाइदा उठाउन नसकिएला। शुभचिन्तकहरूले आफ्ना कमजोरीप्रति गुनासो गर्न सक्छन्। स्वास्थ्यका लागि खानपानमा सचेत रहनुपर्ने बेला छ। भेटघाटमा अलमलिनाले काममा बाधा पुग्नेछ। आश्वासन दिनेहरूले झुक्याउन सक्छन्। रमाइलो जमघटमा सहभागी बन्ने अवसर जुट्न सक्छ।
बृष – इ, उ, ए, ओ, बा, बि, बु, बे, बो (Taurus)
अवसरको खोजीमा केही दौडधूप गर्नुपर्ला। फाइदाका पछि लाग्दा साथीभाइसँग असमझदारी बढ्न सक्छ। खर्च बढ्नुका साथै आर्थिक अभाव देखा पर्न सक्छ। आक्षेप लगाउनेहरू सक्रिय हुनेछन् भने सहयोग गर्नेहरू कमै भेटिनेछन्। धेरै लगानीपछि कममात्र फाइदा हुनेछ। समयमा होस नपुग्नाले केही चुनौती झेल्नुपर्ला। होसियारीसाथ काम लिनुपर्ने समय छ।
मिथुन – का, कि, कु, घ, ङ, छ, के, को, ह (Gemini)
आम्दानीका नयाँ स्रोत फेला पर्नेछन्। गरेका कामबाट प्रशस्त लाभ हुनेछ। श्रमको उचित मूल्यांकन होला। नयाँ ज्ञान प्राप्त हुने योग छ। पढाइमा प्रगति हुनेछ। आयआर्जन बढ्ने र उठ्नुपर्ने रकम हातलागी हुने समय छ। कृषि तथा पशुपालनमा त्यति लाभ नभए पनि व्यापारमा प्रशस्त फाइदा हुने योग छ। पितृधनको उपयोगबाट विशेष फाइदा उठाउन सकिनेछ।
कर्कट – हि, हु, हे, हो, डा, डि, डु, डे, डो (Cancer)
सामाजिक क्षेत्रमा नेतृत्व हातलागी हुनेछ। भूमि, वाहन र पैत्रिक सम्पत्तिको उपयोगबाट प्रशस्त लाभ उठाउन सकिनेछ। व्यापारमा पनि राम्रै फाइदा हुनेछ। काममा मातापिताको सहयोग प्राप्त होला। प्रतिष्ठित काम गर्ने मौका छ। अरूलाई प्रभावित पारेर काम लिन सकिने छ। कीर्तिमानी काम सम्पादन होला। दाम, इनाम र प्रतिष्ठा कमाउने बेला छ।
सिंह – मा, मि, मु, मे, मो, टा, टि, टु, टे (Leo)
समुदायको हितमा राम्रै काम गर्न सकिनेछ। सामाजिक उत्तरदायित्व वहन गर्दै फाइदा हुने काम र जिम्मेवारी हात पार्ने मौका छ। आफ्नो वर्ग वा क्षेत्रको नेतृत्व हातलागी हुनेछ। तर, अरूकै कामको जिम्मेवारी समेत बढिरहनेछ। बाध्यतापूर्ण काममै समय बित्न सक्छ। सहयोगको आशा देखाउनेहरूबाटै धोका पाइएला। व्यावसायिक काममा खर्च बढ्नेछ।
कन्या – टो, प, पि, पु, ष, ण, ठ, पे, पो (Virgo)
स्वास्थ्य प्रतिकूल रहे पनि हिम्मतले काम लिन सकिनेछ। परिस्थितिले अप्ठ्यारा चुनौतीहरूसँग सम्झौता गराउन सक्छ। तापनि, प्रयत्न गर्दा सहयोगीका माध्यमबाट फाइदा उठाउन सकिनेछ। गोपनीयतामा विशेष ध्यान पुर्याउनुहोला। आस मारेको कामले उत्साह जगाउनेछ। तत्काल लाभ नभए पनि विभिन्न सकारात्मक संकेतहरू प्राप्त हुनेछन्।
तुला – र, रि, रु, रे, रो, ता, ति, तु, ते (Libra)
रमाइलो क्षणमा अचानक खिन्नता बढ्ने समय छ। सोचेको लाभ नमिल्न सक्छ। केही अप्ठ्यारा परिस्थितिको सामना गर्नुपर्ला। आफन्तसँग असमझदारी बढ्न सक्छ। बाध्यताका काममा अलमलिनुपर्ला। पतिपत्नीमा पनि अविश्वास बढ्ने योग छ। सामान्य आम्दानी भइरहनेछ। व्यवसायमा फाइदै हुनेछ। यात्रामा धनमाल हराउन सक्छ, सचेत रहनुहोला।
बृश्चिक – तो, ना, नि, नु, ने, नो, या, यि, यु (Scorpio)
प्रयत्न गर्दा मौकाको फाइदा लिन सकिनेछ। यात्रामा विशेष लाभ होला। शत्रु र रोगबाट छुटकारा मिल्ने समय छ। मुद्दा–मामिलामा पनि विजयी भइनेछ। व्यापार तथा उद्योगतर्फ सामान्य फाइदाको योग छ। अधिकारका लागि केही संघर्ष पनि हुन सक्छ। प्रतिस्पर्धीहरूले अप्ठ्यारोमा पार्ने प्रयास गर्नेछन्। परिस्थितिले अरूको हातमा गइसकेको धनसमेत जोगाइदिनेछ।
धनु – ये, यो, भ, भि, भु, ध, फा, ढ, भे (Sagittarius)
अप्रिय समाचारले खिन्नता बढ्न सक्छ। पढाइलेखाइमा पनि ध्यान दिन नसकिएला। व्यापार व्यवसायमा समेत त्यत्ति फाइदा नहोला। धैर्यले काम लिने समय छ। पशुपालन तथा कृषि क्षेत्रबाट भने सामान्य लाभ मिल्ने योग छ। बौद्धिक प्रतिस्पर्धामा विजयी भइनेछ। प्रतिष्ठित काम सम्पादन गर्ने मौका छ। सन्तान वा अनुयायीले प्रसन्नता दिलाउनेछन्।
मकर – भो, ज, जि, खि, खु, खे, खो, गा, गि (Capricorn)
सामाजिक काममा फाइदा होला। घर–गृहस्थीमा भने समस्या आउन सक्छ। परिवारजनसँग असमझदारी बढ्नुका साथै काममा बाधा पुग्न सक्छ। महत्वाकांक्षी योजना गोप्य राखेर अघि बढ्दा फाइदा हुनेछ। मातृधनको उपयोगबाट लाभ उठाउन सकिनेछ। पशुधन र जमिनबाट पनि सामान्य लाभ होला। तर, अरूको भर पर्दा धोका हुन सक्छ, सचेत रहनुहोला।
कुम्भ – गु, गे, गो, सा, सि, सु, से, सो, द (Aquarius)
अनुकूल समय छ। सहयोगीहरूले राम्रो साथ दिनेछन्। रोकिएका काम बन्ने र नयाँ काम सुरु गर्ने समय छ। उद्योग र व्यापारमा विशेष फाइदा हुनेछ। शत्रु र प्रतिस्पर्धीलाई सजिलै हराउन सकिनेछ। गरिएका कर्मको उचित प्रतिफल पाइनेछ। कृषि–चौपायामा केही समस्या देखिए पनि प्रशस्त धन आर्जन गर्ने मौका छ। बिनाप्रतिस्पर्धा फाइदा हुने योग छ।
मीन – दि, दु, थ, झ, ञ, दे, दो, च, चि (Pisces)
काम र पठन–पाठनमा लगनशील बन्न नसक्ता अरूले आलोचना गर्नसक्छन्। तपाईंको कमजोरीमाथि टिप्पणी हुन सक्छ, सचेत रहनुहोला। बोलीको गलत अर्थ लाग्नाले सहयोगीहरू टाढिन सक्छन् । लेनदेनमा पनि विवाद बढ्ने सम्भावना छ। विगतको श्रमबाट भने लाभ हुनेछ। काम रोकिनुका साथै मानसम्मानमा आघात पुग्न सक्छ। फाइदा कममात्र हुनेछ।